Behandeling latente tuberculose – tuberculoseprofylaxe.

Een latente tuberculose-infectie (LTBI) is een infectie met M. tuberculosis zonder klinische, bacteriologische of radiologische aanwijzingen voor actieve tuberculose.

Belangrijkste indicaties voor de screening op LTBI zijn:

1. bron- en contactonderzoek

2. contactgroepen van risicogroepen

3. voorafgaande aan immunosuppressie en bij immuungecompromitteerde personen

De tuberculinehuidtest (THT) en de interferon-gamma release assay (IGRA) zijn testen voor het aantonen van een infectie met M. tuberculosis complex.

De interpretatie van de THT en de IGRA voor de diagnose van LTBI is gecompliceerd, en hangt af van leeftijd en immuunstatus. Hiervoor verwijzen wij naar het Handboek Tuberculose.

Indicatie voor behandeling latente tuberculose:

1. Een positieve Mantoux of IGRA die waarschijnlijk het gevolg is van een recent (< 2 jaar tevoren) verworven infectie, b.v. na recent contact met een bekende besmettelijke bron of met risicogroepen voor tuberculose, of na een recente reis naar een gebied met hoge tuberculoseprevalentie.

2. Contact met open tbc bij een kind < 5 jaar (totdat een Mantoux-omslag is uitgesloten), en positieve Mantoux bij kind < 5 jaar.

3. Risicopatiënten met omstandigheden of aandoeningen met verhoogde kans op het ontwikkelen van actieve tbc:

positieve Mantoux of IGRA bij ernstige stoornissen van de cellulaire immuniteit:
- HIV-infectie (CD4-aantal <500 mm3);
- anti-rejectietherapie na transplantatie;
- behandeling met hoge doses corticosteroïden (>15 mg/dag prednison gedurende tenminste 4 weken);
- behandeling met anti-TNF-α middelen.

Behandeling

De volgende voorkeursvolgorde voor preventieve tbc-behandeling wordt geadviseerd: 
- 3 maanden isoniazide en rifampicine (3HR) dagelijks* 
- 4 maanden rifampicine (4R) dagelijks* 
- 6-9 maanden isoniazide (6-9H) dagelijks bij contra-indicatie voor rifampicine 

*3HR en 4R zijn gelijkwaardige behandelschema’s.

Dosering volwassenen: 300 mg isoniazide en 600 mg rifampicine eenmaal per dag 

Voor alle zwangere vrouwen wordt tijdens de zwangerschap en de eerste 3 maanden postpartum maandelijkse controles van de transaminasen aanbevolen. 

Behandeling bij gestoorde cellulaire immuniteit

Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen behandeling bij personen met een normale immuniteit en bij personen met HIV, personen die anti-TNF-medicatie of andere immuunsuppressiva gaan krijgen, of personen die een orgaantransplantatie zullen ondergaan.

Bij voorkeur wordt gewacht met de behandeling met TNF-a blokkerende geneesmiddelen tot de preventieve behandeling is voltooid. Indien eerdere start noodzakelijk is, dan wordt geadviseerd pas te starten na ten minste een tot twee maanden preventieve LTBI-behandeling.

Behandeling van fibrotische afwijkingen

Personen met fibrotische restafwijkingen worden bij voorkeur behandeld met 3 maanden isoniazide en rifampicine (3HR).

Als tijdens de behandeling de röntgenologische afwijkingen afnemen, dan dient alsnog een behandeling voor actieve tuberculose overwogen te worden, bijvoorbeeld met 9HR.

Beleid bij LTBI veroorzaakt door een multiresistente stam

Overleg met deskundige.

Zie ook richtlijn Tuberculosescreening voorafgaand aan immuunsuppressieve medicatie